Vandaag, woensdag 19 oktober, heeft de Belgische Coalitie tegen Kernwapens geprotesteerd tegen de militaire nucleaire oefening ‘Steadfast Noon’ die dit jaar doorgaat op Belgisch grondgebied. De coalitieleden trokken naar het NAVO-hoofdkwartier in Brussel om er hun verontwaardiging te uiten.

De NAVO voert momenteel een simulatieoefening voor nucleaire luchtaanvallen uit. Deze oefening wordt jaarlijks gerealiseerd door enkele NAVO-lidstaten met als doel het trainen van  piloten, waaronder Belgen, in het transporteren en afleveren van kernbommen. Verschillende NAVO-landen nemen deel, waaronder Duitsland, Italië, Nederland en België. Dit zijn dezelfde landen die als onderdeel van de “nucleaire taakverdeling” van de NAVO, kernbommen van de Verenigde Staten op hun grondgebied huisvesten. De aanwezigheid van deze wapens in België, de nakende vervanging ervan door modernere B61-12 bommen en het houden van dergelijke oefeningen zijn uitdrukkelijke schendingen van het Non-Proliferatieverdrag.

Dit jaar wordt de nucleaire oefening georganiseerd in België, op de militaire basis van Kleine-Brogel, waar sinds 1963 Amerikaanse kernwapens gestationeerd zijn. Het is pas sinds 2020 dat de NAVO de Steadfast Noon-oefening publiekelijk aankondigt. Door het jaarlijkse karakter ervan te benadrukken, lijkt het iets routineus. Op die manier normaliseert de NAVO het bestaan van een dergelijke oefening, en bagatelliseert ze bovendien het gebruik en het gevaar van kernwapens.

De landen van de trans-Atlantische alliantie nemen deel aan een oefening die hen voorbereidt op het gebruik van een wapen dat honderdduizenden mensen tegelijk doodt en gevolgen heeft die geen enkele staat kan trotseren. Het hele discours rond kernwapens is  gericht op het minimaliseren van hun gevolgen en het normaliseren van hun gebruik (zo heeft men het bijv. over zogenaamde “tactische” kernwapens, een “beperkte” nucleaire aanval, of in dit geval een “nucleaire oefening”). Het draagt ertoe bij dat hun gebruik alsmaar aannemelijker wordt. De vernieuwde “tactische” kernwapens die de huidige kernwapens op Belgische bodem in de nabije toekomst zullen vervangen, hebben een vernietigingskracht van tussen de 0,3 en 50kt TNT. Ter vergelijking: de kernbom die de Verenigde Staten op de Japanse stad Hiroshima dropte en ongeveer 140.000 personen de dood in jaagde, had een kracht van 15kt! Gezien de humanitaire gevolgen van het gebruik ervan voor de mens, het ecosysteem en het milieu, en gezien het illegale en volstrekt immorele karakter ervan, zouden kernwapens nooit deel mogen uitmaken van een wapenarsenaal.

In een tijd van toenemende internationale spanningen, waarin de afgelopen weken herhaaldelijk gedreigd werd met het gebruik van kernwapens, is het uitvoeren van een militaire nucleaire oefening onverantwoordelijk. Het doet het risico op een confrontatie met Rusland alleen maar toenemen.

De vraag mag niet zijn hoe een nucleaire confrontatie kan worden gewonnen, maar hoe ze kan worden vermeden. Het wordt tijd dat België zijn eigen engagementen nakomt en het non-Proliferatieverdrag naleeft door zich te ontdoen van de kernwapens op zijn grondgebied en het Verdrag inzake een Verbod op Kernwapens (TPNW) ratificeert.

Door zich te verzetten tegen het doorgaan van de nucleaire Steadfast Noon-oefening en door de “nucleaire taakverdeling” van de NAVO te verwerpen, zou België een voorbeeld kunnen stellen en een weg kunnen banen naar de-escalatie en wereldwijde ontwapening.