Aan welke kant van de geschiedenis wil deze regering staan?
John Crombez is voorzitter van sp.a, Dirk Van der Maelen is sp.a-Kamerlid.
Vandaag eindigt de eerste ronde van een internationale VN-conferentie over een toekomst zonder kernwapens. 123 landen zaten daarvoor een allereerste keer een week lang samen in New York. 123 (!) landen en België is daar… niet bij. Onze regering en minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders verzetten zich eind vorig jaar tegen de start van zulke onderhandelingen. België wil meer van hetzelfde: aan de kernwapenstaten enkel vriendelijk vragen om nu eindelijk, alsjeblief, in actie te schieten.
Het is nochtans voor de hele wereld duidelijk hoe gevaarlijk kernwapens zijn. De hitte die vrijkwam bij de explosie in Hiroshima was zo enorm dat de lucht zelf in brand vloog en radioactieve deeltjes besmetten grote gebieden. Naast ongeziene aantallen slachtoffers zou een ‘kleinschalige’ regionale kernoorlog een gigantisch effect hebben op het klimaat: een wereldwijde temperatuurdaling, wat de voedselproductie voor jaren verstoort en wereldwijd 2 miljard mensen met uithongering bedreigt. Hallo, Didier Reynders?
We moeten dus extra druk zetten op de kernwapenstaten. Een verbodsverdrag – het uiteindelijke doel van de conferentie – is de enige weg vooruit.
Daar waar ons land in het verleden altijd een voortrekkersrol heeft gespeeld in de weg naar ontwapening – denk maar aan het verbod op clusterbommen dat we als eerste in de wereld invoerden – verschuilt de huidige Belgische regering zich achter nepargumenten én de NAVO om zich afzijdig te houden. Dat de NAVO druk uitoefende om niet deel te nemen, staat buiten kijf, maar is geen excuus. Immers, Nederland had als enige NAVO-lid wél the guts om deze week in New York rond de tafel te gaan zitten.
‘Het regeerakkoord is heiliger dan heilig… behalve dan als het ons niet zo goed uitkomt.’ Het had de slagzin kunnen zijn van de meerderheid die nu al 2,5 jaar de plak zwaait. In dat regeerakkoord van N-VA, Open Vld, CD&V en MR staat immers letterlijk dat ons land “blijft ijveren voor internationale initiatieven met het oog op een verbod op wapensystemen met een willekeurig bereik en/of buitensporig effect op burgers”. Hallo, Didier Reynders?
6 op de 10 Belgen willen zo’n verbod. De Belgische Coalitie tegen Kernwapens, Amnesty International België, het Rode Kruis België, Greenpeace en meer dan 200 Belgische artsen riepen de regering vorig jaar op om deel te nemen aan de onderhandelingen. Er is dus een draagvlak in onze samenleving om voor een verbod te gaan, dunkt ons.
De idee dat we gewoon maar moeten wachten tot de kernwapenstaten bereid zijn hun arsenaal op te geven, is totaal onrealistisch. Dergelijke strategie heeft de afgelopen halve eeuw niet gewerkt. Er is geen enkel voorteken dat ons doet vermoeden dat die strategie vandaag wel zou lukken.
Ja maar, zijn kernwapens dan niet noodzakelijk voor onze veiligheid? Voorstanders van kernwapens verwijzen in dat verband altijd graag naar de theorie van de ‘nucleaire afschrikking’. Of simpeler gezegd: kernwapens zullen ze nooit gebruiken omdat de andere partij weet dat ze dan zelf aangevallen wordt met kernwapens.
Behalve dat die theorie al in de feiten weerlegd werd – denk maar aan 1973, toen Arabische landen kernwapenland Israël binnenvielen – berust dat idee op een vals uitgangspunt. Een ‘beperkte’ nucleaire oorlog bestaat immers niet. Wie ze effectief gebruikt, sleurt een hele wereld mee.
Ja maar, en Poetin dan? Die is toch wel heel dichtbij én onvoorspelbaar? Als je weet dat alle NAVO-lidstaten samen – los van de kernwapens zelfs – meer dan 13 keer zoveel uitgeven aan defensie dan de Russen, dan zitten we nog wel safe.
Een kernwapenvrije wereld zal een droom blijven als iedereen de kat uit de boom blijft kijken. Het is tijd dat België kleur bekent en het roer omgooit. Als 123 landen al een multilateraal diplomatiek proces willen opstarten, terwijl de kernwapenstaten intussen meer dan 1.000 miljard dollar willen besteden aan de modernisering van hun nucleair arsenaal is er maar één vraag die zich nu stelt: aan welke kant van de geschiedenis wil België eigenlijk staan?
Verschenen in De Morgen op 31/03/2017
Uit uw verontwaardiging dat België de onderhandelingen voor een internationaal kernwapenverbod boycot. Stuur een mail naar onze regering via deze link